Najčešći uzrok hiperglikemije jest Šećerna bolest. Uzrok toj bolesti je apsolutan ili relativan manjak aktivnog inzulina iz gušterače. 

Hiperglikemija se susreće i pri:

  • svim stanjima s povećanim lučenjem adrenalina, 
  • šoka, 
  • teških opeklina, 

Injekcije adrenalina uzrokuju prolaznu hiperglikemiju. hiperglikemija prati i akutni pankreatitis, hronični pankreatitis i karcinom gušterače(manjak inzulina).

ŠEĆERNA BOLEST (DIABETES MELLITUS)

Šećerna bolest hronični je metabolički sindrom nastao zbog apsolutnog i,/ili relativnog manjka inzulina, a karakteriziran je hroničnom hiperglikemijom koju prate poremećaji u metabolizmu ugljikohidrata, masti i proteina. Manjak inzulina uzrokuje niz patoloških promjena. 

Za praćenje toka i uspješnosti liječenja primjenjuje se određivanje HbA1c najmanje dvaput godišnje kako bi se dokazala kontrola glikemije.

 Preporuka određivanja jednom godišnje glukoze u krvi zbog pozitivne porodične anamneze.

Najčešći simptomi šećerne bolesti su:

  • žeđanje i suhoća usta,
  • učestalo mokrenje,
  • neobjašnjivi gubitak težine,
  • pojačana glad,
  • zamućen vid,
  • umor i iscrpljenost,
  • trnci u stopalima,
  • sporo cijeljenje rana i infekcije.

Tip 1 Šećerne bolesti 

Šećerna bolest tip 1 dovodi do potpunog manjka inzulina. Dvije podvrste: autoimunosni i idiopatski.

Šećernu bolest tipa 1 koja se najčešće pojavljuje u djetinjstu, karakterizira apsolutni manjak inzulina koji nastaje kao posljedica djelovanja autoreaktivnih limfocita T odnosno kao posljedica lučenja autoantitijela na pojedine komponente beta-stanica ili na molekulu inzulina. Oko 80-90% oboljelih, ima autoantitijela koja se mogu pojaviti u cirkulaciji već nekoliko mjeseci pa i godina prije pojave jasnih simptoma bolesti.

Tip 2 Šećerne bolesti 

Šećerna bolest tip 2 kreće se od prevladavajuće inzulinske rezistencije s razmjernim nedostatkom lučenja inzulina, do prevladavajućeg nedostatnog lučenja s inzulinskom rezistencijom ili bez nje.

Kod tipa 2 šećerne bolesti postoji relativni manjak inzulina, a ipak ga ima dovoljno da spriječi nastanak akutnih komplikacija bolesti, te bolest često dugo ostaje neprepoznata. Bolest obično počinje postepeno i napreduje polagano.

 Pri uznapredovaloj bolesti pojavljuju se:

  • prekomjerna žeđ (polidipsija), 
  • pojačano mokrenje (poliurija), 
  • pospanost, 
  • zamagljen vid. 

Tip 2 šećerne bolesti najčešće se otkriva slučajno (sistematski pregled), nalazom povećanih vrijednosti glukoze u krvi i u mokraći prije pojave simptoma. Osnovni molekularni poremećaj u inzulinskoj reziscenciji i lučenju inzulina rezultat je kombinacije genetiskih čimbenika i čimbenika okoline, od kojih su najvažniji smanjena tjelesna aktivnost i povećanje tjelesne mase.

Trudnička Šećerna bolest ( gestacijski dijabetes)

Trudnička šećerna bolest ili gestacijski dijabetes se prvi put pojavljuje u trudnoći, a nestaje nakon porođaja. Pojavljuje se u 1-2% trudnica. Trudnoća je dijabetogeno stanje koje pogoršava metabolizam ugljikohidrata. Pojačano lučenje posteljičnih hormona, posebno pred kraj drugog i u trećem tromjesečju, uzrokuje inzulinsku rezistenciju, a time i povećanu potrebu za inzulinom. 

Obavezno je napraviti OGTT testiranje od 24. do 28. sedmice trudnoće.